تأثیر کم آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف آب عدس در خرم آباد

نویسندگان

مریم صارمی

بهمن فرهادی

عباس ملکی

معصومه فراستی

چکیده

سابقه و هدف: علیرغم اینکه بیش از 90 درصد آب مصرفی کشور در بخش کشاورزی مصرف می شود آب مهمترین عامل محدود کننده ی توسعه کشاورزی در ایران می باشد. در طول چند سال اخیر افزایش بهره وری مصرف آب کشاورزی از طریق اعمال روش های کم آبیاری یکی از موضوعات مورد مطالعه محققین و برنامه ریزان کشاورزی بوده است. اگرچه استان لرستان یکی از استان-های تولید کننده عمده عدس می باشد تاکنون اثرات کم آبیاری بر روی عملکرد این محصول در این استان و حتی استان های همجوار مطالعه نشده است. لذا این مطالعه به منظور بررسی تأثیر کم آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد عدس (رقم گچساران)، در خرم آباد واقع در استان لرستان انجام شد.مواد و روش ها: یک آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار آبیاری (شامل 100، 75، 50 و 25 درصد تبخیر- تعرق واقعی گیاه عدس حاصل از میکرو لایسیمتر) در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه لرستان اجرا گردید. میانگین تبخیر و تعرق اندازه گیری شده در چهار میکرو لایسیمتر واقع در مزرعه آزمایشی به عنوان نیاز آبی تیمار 100 درصد (تیمار شاهد) در نظر گرفته شد. نیاز آبی سایر تیمارها متناظر با توجه به درصد آبیاری مربوطه (75، 50 و 25 درصد) محاسبه شد. حجم آب آبیاری برای هر کدام از تیمارها با توجه به نیاز آبی، سطح کرت و راندمان ابیاری (75 درصد) محاسبه گردید. در زمان برداشت تعداد 10 بوته بطور تصادفی از دو ردیف میانی هر کرت برداشت شد و صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعداد شاخه های اصلی، تعداد شاخه در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، کارآیی مصرف آب (بر اساس عملکرد دانه) و بهره وری آب (با توجه به متوسط قیمت عدس در لرستان) اندازه گیری و محاسبه شد. در نهایت تجزیه و تحلیل آماری نتایج شامل تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها به روش آزمون دانکن در سطح احتمال پنج درصد و با استفاده از نرم افزار mstatc انجام شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که تیمار 25 درصد نیاز آبی و 75 درصد نیاز آبی به ترتیب با 1022 و 1381 کیلوگرم در هکتار، کمترین و بیشترین عملکرد دانه را داشتند. کارآیی مصرف آب و بهره وری آب در تیمار 25 درصد نیاز آبی و 50 درصد نیاز آبی دارای بیشترین مقدار و در تیمار 100 درصد نیاز آبی دارای کمترین مقدار بود. آنالیز آماری نتایج بیانگر این بود که مقدار آبیاری، اثر معنی داری (در سطح 1٪) بر صفات تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، کارآیی مصرف آب و بهره وری آب داشت.نتیجه گیری: با توجه به بالا بودن کارآیی مصرف آب و بهره وری آب در تیمار 50 درصد نیاز آبی و تفاوت اندک عملکرد آن با تیمار 100 درصد نیاز آبی میتوان در شرایط محدودیت آب پیشنهاد نمود که 50 درصد نیاز آبی عدس تأمین گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر نشاکاری بر عملکرد پنبه و کارآیی مصرف آب آبیاری

با توجه به محدودیت منابع آب در بیشتر مناطق کشور، از جمله استان اصفهان که در آن کشت پنبه انجام می‌گیرد ولی زمان کاشت آن مقارن با دورة حساس رشد غلات می‌باشد، ابداع و استفاده از تکنیک هایی که بتوان تا حد امکان از منابع موجود حداکثر استفاده را نمود ضرورت می‌یابد. کشت نشایی و انتقال آن به زمین اصلی در زمان مناسب یکی از روشهای صرفه جویی و استفاده بهینه از آب است. این تحقیق درایستگاه تحقیقات کشاورزی ر...

متن کامل

تأثیر روش های مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم رقم پارسی

به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب گندم تحت سطوح متفاوت آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل :I100 آبیاری بر اساس 100% نیاز آبی گیاه، I75: آبیاری بر اساس 75% نیاز آبی گیاه و I5</...

متن کامل

تاثیر سطوح مختلف کم آبیاری در آبیاری بارانی بر عملکرد و کارآیی مصرف آب پنبه

آزمایش های لازم برای تعیین اثر مقادیر مختلف آب آبیاری روی پنبه، به مدت دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد گرگان اجرا شد. در این پروژه پنج تیمار مقدار آب آبیاری شامل 100%=T1 ، 75%=T2 ، 50%=T3 ، 25%=T4 ، 0%=T5 آب مورد نیاز، در سه تکرار با استفاده از سیستم بارانی کلاسیک و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مطالعه شدند. تیمارهای آبیاری بر ارتفاع بوته، تعداد قوزه در بوته و عملکرد کل وش در ...

متن کامل

اثر رژیم آبیاری و نانوکود آهن بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب شوید

   به منظور بررسی اثرات نانوکودآهن و رژیم­های مختلف آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب شوید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در گلخانه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل دور آبیاری با پنج سطح، 5، 7، 9، 11 و 13 روز و نانو کود آهن در دو سطح عدم کاربرد و کاربرد به مقدار چهار لیتر در هکتار همراه با آب آبیاری، ...

متن کامل

تأثیر روش‌های آبیاری جویچه‌ای و کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت علوفه‌ای در مازندران

In order to investigate the effects of furrow irrigation and amount of irrigation water on yield and water use efficiency of corn, an experiment was conducted as a split plot based on a randomized complete block design with three replications for a period of two years at Agriculture Center of Mazandaran. Treatments included three levels of 100, 80 and 60 percent water requirement as the main tr...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجله پژوهش های تولید گیاهی

ناشر: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

ISSN 2322-2050

دوره 22

شماره 3 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023